του Θύμιου Δημητρόπουλου
Στο 4ο Πελοποννησιακό Συνέδριο Φαρμακοποιών στο Λουτράκι και στη συζήτηση σχετικά με την μηχανογράφηση των φαρμακείων, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, κος Απόστολος Βαλτάς, μεταξύ των άλλων ανέφερε ότι επίκειται να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα η χρήση των EMVO codes στα φαρμακευτικά σκευάσματα.
Τι είναι λοιπόν αυτά τα EMVO codes;
Το EMVO βγαίνει από τα αρχικά του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πιστοποίησης Φαρμακευτικών Σκευασμάτων (European Medicines Verification Organisation) που εδρεύει στις Βρυξέλες και διαχειρίζεται το όλο project.
Αποστολή του Οργανισμού είναι η διαφύλαξη της Ευρωπαϊκής Φαρμακευτικής αγοράς από ψευδεπίγραφα σκευάσματα, κλεμμένα ή σκευάσματα που έχουν λήξει.
Για να το πετύχει έχει δημιουργηθεί ένα σύστημα που θα καταγράφει την πορεία του κάθε σκευάσματος που διακινείται στην Ευρωπαϊκή αγορά, από τη στιγμή που παίρνει άδεια κυκλοφορίας από την κατασκευάστρια εταιρεία, έως τη στιγμή που παραδίδεται στον τελικό καταναλωτή.
Με τη χρήση ενός μοναδικού ανά εμβαλόγιο QR code, το κάθε σκεύασμα σκανάρεται κάθε φορά που αλλάζει η κατάστασή του, ώστε να είναι απόλυτα ιχνηλατίσιμη η πορεία του και να μπορεί να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή ο Οργανισμός, που βρίσκεται το συγκεκριμένο σκεύασμα.
Ενδεικτικά, σε ένα σκεύασμα που από την κατασκευάστρια φαρμακευτική, περνάει στη φαρμακαποθήκη, στο φαρμακείο, σε έναν ασφαλισμένο και επιστρέφει στο φαρμακείο ως ληγμένο, η διαδικασία αλλαγών των καταστάσεων, μέσω διαδοχικών σκαναρισμάτων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς θα ήταν η παρακάτω:
- Ενεργοποίηση εμβολογίου από τον κατασκευαστή
- Αποδέσμευση εμβολογίου από τον κατασκευαστή κατά την αποστολή στη φαρμακαποθήκη και ενεργοποίηση εμβολογίου στη φαρμακαποθήκη
- Αποδέσμευση εμβολογίου από τη φαρμακαποθήκη κατά την αποστολή στο φαρμακείο και ενεργοποίηση εμβολογίου στο φαρμακείο
- Αποδέσμευση εμβολογίου από το φαρμακείο κατά την πώληση του σκευάσματος στον πελάτη
- Επανενεργοποίηση εμβολογίου από το φαρμακείο κατά την επιστροφή του από τον πελάτη
- Κατάσταση Ληγμένο από το φαρμακείο
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για τη Φαρμακευτική Αγορά;
Πρακτικά ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πιστοποίησης Φαρμακευτικών Σκευασμάτων θα είναι σε θέση να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή, που βρίσκεται το κάθε εμβολόγιο που διακινείται στην Ευρωπαϊκή αγορά.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην επιτρέπεται να διακινηθεί φαρμακευτικό σκεύασμα, χωρίς τη νόμιμη διαδικασία της πώλησης και της έκδοσης του αντίστοιχου νόμιμου παραστατικού. Μία επιχείρηση δε θα νομιμοποιείται να διαθέτει ένα φάρμακο, αν δε δικαιολογείται να το έχει μέσω του συστήματος EMVO.
Αυτό θα έχει άμεσο αντίκτυπο σε 4 τουλάχιστον τομείς:
Α) Στις ελλείψεις σκευασμάτων
Θα είναι πιο δύσκολη η εισαγωγή σκευασμάτων σε μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς να ακολουθηθεί η νόμιμη οδός. Τα τοπικά φαρμακεία δε θα νομιμοποιούνται να πωλούν σκευάσματα, αν δεν έχει ενημερωθεί το σύστημα EMVO.
Β) Στις ανακλήσεις σκευασμάτων
Θα είναι απόλυτα καταγεγραμμένη η πορεία ενός σκευάσματος μέχρι τον τελικό καταναλωτή και έτσι σε ενδεχόμενη ανάκληση, θα μπορεί να ειδοποιηθεί ο πελάτης και να σταματήσει να λαμβάνει το συγκεκριμένο φάρμακο.
Γ) Σε ενδεχόμενες παράτυπες ανταλλαγές σκευασμάτων μεταξύ επιχειρήσεων, χωρίς την έκδοση νόμιμων παραστατικών
Δε θα είναι δυνατή η ανταλλαγή σκευάσματος χωρίς την έκδοση νόμιμων παραστατικών, αφού δε θα δικαιολογείται καμία τέτοια αλλαγή της κατάστασης στο σύστημα EMVO.
Δ) Σε πληροφόρηση του κάθε χρήστη του συστήματος κατά το σκανάρισμα
Το QR code μεταφέρει αρκετή περισσότερη πληροφορία, από τα συνηθισμένα συμβατικά barcodes. Περιέχει πληροφορίες για τόσο για το φάρμακο, όσο και για την παρτίδα και την ημερομηνία λήξης και άρα, όλη αυτή η πληροφορία θα είναι διαθέσιμη με το σκανάρισμα.
Τι εξοπλισμός χρειάζεται για τη λειτουργία του μέτρου;
Αρχικά χρειάζεται η χρήση πιο εξελιγμένου barcode scanner που να υποστηρίζει την ανάγνωση QR codes και να έχει παραμετροποιηθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πιστοποίησης Φαρμακευτικών Σκευασμάτων.
Στη συνέχεια χρειάζεται τροποποίηση των μηχανογραφικών συστημάτων του κάθε εμπλεκόμενου φορέα, για άμεση επικοινωνία με το σύστημα EMVO και ενημέρωση για κάθε αλλαγή της κατάστασης.
Πόσο μακριά είναι η εφαρμογή του μέτρου;
Το παραπάνω σύστημα δεν είναι μια αόριστη ιδέα που έχει ανακοινωθεί, αλλά αναμένεται να πάρει παράταση η εφαρμογή της, κατά την προσφιλή συνήθεια της Ελληνικής Πολιτείας. Είναι ένα Πανευρωπαϊκό σύστημα που έχει αποφασιστεί από μία Ντιρεκτίβα μέτρων από το 2011, ήδη λειτουργεί πιλοτικά σε 6 χώρες, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Πολωνία, στη Σλοβενία, στη Ρουμανία και την Κύπρο. Για την Ελλάδα έχει ανακοινωθεί ότι θα εφαρμοστεί έως τα τέλη του 2024.
Ακριβώς επειδή το μέτρο μπορεί να περιφρουρήσει τις ελλείψεις των σκευασμάτων, πρόθεση του ΠΦΣ κατά δήλωση του προέδρου του είναι η άμεση εφαρμογή του.
Πόσο έτοιμα θα είναι τα ελληνικά φαρμακεία για την εφαρμογή του μέτρου;
Η εναρμόνηση με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πιστοποίησης Φαρμακευτικών Σκευασμάτων απαιτεί αρκετές δομικές αλλαγές στη λειτουργία, τόσο των φαρμακείων, όσο και των μηχανογραφικών συστημάτων.
Η ορθή λειτουργία του συστήματος EMVO απαιτεί το κάθε μηχανογραφικό σύστημα να ενημερώσει τις αλλαγές των καταστάσεων των σκευασμάτων, ώστε να είναι άμεσα διαθέσιμα για λιανική πώληση από το φαρμακείο.
Η εναρμόνιση με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Πιστοποίησης Φαρμακευτικών Σκευασμάτων του PharmacyOne της CloudOn έχει ήδη υλοποιηθεί για την Κυπριακή αγορά από τις αρχές του 2023, δίνοντας συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού.
Με την τεχνογνωσία που έχουν αποκτήσει από αυτή τη διασύνδεση, τα στελέχη της CloudOn μπορούν να κατευθύνουν τους πελάτες τους για την προμήθεια κατάλληλων QR code scanners και την παραμετροποίησή του εξοπλισμού. Το PharmacyOne είναι το μοναδικό πρόγραμμα διαχείρισης φαρμακείου που συμβαδίζει με τις εξελίξεις στον φαρμακευτικό κλάδο!
